Bù nước là bước quan trọng trong điều trị bệnh tiêu chảy ở trẻ. Vậy bù nước cho trẻ tiêu chảy thế nào là “đúng và đủ” để giúp bé mau chóng khỏi bệnh. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
1. Bệnh tiêu chảy ở trẻ em có nguy hiểm không?
Mặc dù tiêu chảy là một trong số những bệnh thường gặp ở trẻ em và tưởng chừng không nguy hiểm đến tính mạng trẻ. Thế nhưng không vì thế mà các bậc phụ huynh chủ quan, lơ là trong việc điều trị. Bởi nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều hậu quả:
1.1. Trẻ bị suy dinh dưỡng
Khi bị tiêu chảy, hoạt động của hệ tiêu hóa sẽ bị “trục trặc” gây ảnh hưởng đến việc hấp thụ chất dinh dưỡng để nuôi cơ thể. Mặt khác, lúc này trẻ thường lười ăn, ăn rất ít hoặc do cha mẹ mắc sai lầm không cho trẻ ăn đủ dinh dưỡng vì sợ bệnh nặng hơn. Do đó, khi trẻ khỏi tiêu chảy thì lại mắc chứng suy dinh dưỡng.
1.2. Nguy cơ tử vong do mất nước
Trẻ bị tiêu chảy thường dẫn tới mất nước và chất điện giải. Tình trạng này xảy ra rất nhanh, nhất là khi bé bị tiêu chảy cấp. Nếu không kịp thời bù nước và điện giải, trẻ có thể bị co giật, tim đập nhanh, trụy tim, thậm chí đe dọa cả tính mạng. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong năm 2015, trên thế giới có 525977 trẻ em dưới 5 tuổi tử vong do tiêu chảy.
2. Dấu hiệu nhận biết trẻ có đang bị mất nước hay không?
Hiện tượng mất nước được chia thành 3 cấp độ. Để biết con bị mất nước nặng hay nhẹ, cha mẹ hãy chú ý những biểu hiện sau:
- Mất nước độ 1: Đây là trường hợp mất nước nhẹ, lúc này trẻ thấy khát nước và đòi uống nước nhiều hơn bình thường. Đối với trẻ sơ sinh thì thường quấy khóc nhiều hơn, chỉ khi cho bé bú hoặc uống nước bé mới hết khóc.
- Mất nước độ 2: Ngoài khát nước trẻ còn xuất hiện các triệu chứng khác như: sốt, khô mắt khô môi, môi có vết nứt nẻ, khóc không ra nước mắt, mắt trũng, không đi tiểu…
- Mất nước độ 3: Lúc này tình trạng bệnh đã trở nên nghiêm trọng, trẻ có thể rơi vào trạng thái lừ đừ, sốt cao, có lúc vật vã, lúc thì li bì, co giật, tim đập nhanh…
3. Cha mẹ bù nước cho trẻ tiêu chảy bằng cách nào?
3.1. Sử dụng dung dịch điện giải chuyên dụng
Dung dịch bù điện giải được sử dụng phổ biến hiện nay là Oresol. Đây là hỗn hợp gồm muối, đường, kali và các khoáng chất giúp bù đắp lượng nước và điện giải bị mất đi khi trẻ bị tiêu chảy, sốt, nôn ói… Mặt khác, các chất điện phân trong dung dịch Oresol cũng giúp duy trì trạng thái hydrat hóa để giữ nước trong cơ thể, ngăn chặn tình trạng mất nước xảy ra. Khi được bù nước và điện giải kịp thời sẽ tránh được các tổn hại do mất nước và không cần dùng tới biện pháp can thiệp như truyền tĩnh mạch.
Dung dịch điện giải có thể dẫn tới một số tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng liều lượng như buồn nôn. Do đó, cha mẹ cần cho bé uống theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Tùy thuộc vào độ tuổi mà lượng uống sẽ khác nhau. Cụ thể:
- Đối với trẻ dưới 1 tuổi thì nên uống theo chỉ định của bác sĩ.
- Trẻ 1-2 tuổi uống 50m/lần, ngày uống 2-3 lần.
- Trẻ 2-6 tuổi uống 2-3 lần/ngày, mỗi lần 100ml.
- Trẻ 6-12 tuổi uống 2-3 lần/ngày, mỗi lần 150ml.
- Trẻ trên 12 tuổi cho uống theo nhu cầu.
Đối với trẻ bị mất nước nhẹ khi tiêu chảy, cần lưu ý khi sử dụng dung dịch bù điện giải như sau:
- Cha mẹ nên pha dung dịch theo đúng tỷ lệ của nhà sản xuất. Nếu pha quá đặc hoặc quá loãng sẽ ảnh hưởng đến tác dụng khiến ruột không hấp thụ được nước mà còn khiến tình trạng tiêu chảy nặng hơn.
- Pha dung dịch Oresol bằng nước sôi để nguội. Không pha chung dung dịch với sữa hay nước trái cây. Không được đun sôi dung dịch Oresol sau khi pha.
- Dung dịch Oresol đã pha chỉ sử dụng trong vòng 24h. Nếu bé không uống hết thì phải đổ đi và pha mới.
- Cha mẹ nên cho bé uống từ từ, có thể chia làm nhiều lần. Nếu trẻ nôn đợi 10 phút sau tiếp tục cho uống. Dừng uống khi thấy trẻ có dấu hiệu sưng mắt hoặc nôn nhiều lần.
- Với trẻ còn bú thì vẫn tiếp tục cho con bú thường xuyên và mỗi bữa cho bú lâu hơn.
Nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài trên 3 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc có các dấu hiệu khác như nôn nhiều, trong phân có máu, sốt cao hoặc ăn uống kém đi thì cần phải đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, theo dõi và điều trị.
3.2. Dung dịch bù nước thay thế cho trẻ tiêu chảy
Trường hợp trẻ bị mất nước nhẹ, cha mẹ có thể bù nước cho trẻ tiêu chảy bằng những dung dịch dưới đây:
- Nước đường muối: Pha 1 lít nước với 8 thìa cà phê đường, 1 thìa cà phê muối. Cho bé uống cách 2 giờ một lần.
- Nước dừa: Nước dừa có tác dụng bù nước rất tốt. Hơn nữa loại nước này còn rất thơm ngon, dễ uống nên trẻ thích uống hơn các dung dịch khác. Mẹ chỉ nên cho bé uống nước dừa nguyên chất, hạn chế pha thêm đường, nước hay bất kỳ thứ gì khác.
- Nước ép hoa quả như cam, ổi, táo… rất giàu vitamin và khoáng chất nên rất tốt đối với những bé bị mất nước do tiêu chảy. Những loại quả này đã có vị ngọt tự nhiên và rất dễ uống nên mẹ không nên cho thêm đường. Ngoài ra, mẹ vẫn nên cho bé uống thêm nước trắng hoặc dung dịch Oresol để đạt hiệu quả cao hơn.
- Nước cháo muối không chỉ giúp bù nước còn cung cấp dưỡng chất để bé nhanh hồi phục. Mẹ có thể nấu nước cháo cho trẻ theo công thức: 1 nắm gạo + 1 nhúm muối + 6 bát con nước, đun hỗn hợp cho tới khi nhừ thì lọc lấy nước uống.
Việc bù nước kịp thời cho trẻ là rất quan trọng trong điều trị tiêu chảy ở trẻ. Để con nhanh chóng hồi phục thì việc quan trọng không kém đó là cân bằng hệ vi sinh đường ruột, nâng cao miễn dịch cho hệ tiêu hóa để chống lại vi khuẩn gây bệnh. Để làm được điều đó, các bậc phụ huynh có thể bổ sung lợi khuẩn cho trẻ từ men vi sinh có nguồn gốc tự nhiên từ kim chi Hàn Quốc. Tốt nhất nên chọn loại men vi được bào chế bằng công nghệ bao kép Lab2Pro, thành phần có cả lợi khuẩn Probiotics và chất xơ Prebiotics vừa dễ hấp thu vừa an toàn cho bé.
Lợi khuẩn Probiotics trong men vi sinh giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột bằng cách tăng cường lợi khuẩn để kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn có hại. Cùng với lợi khuẩn Probiotics, thành phần Prebiotics (chất xơ hòa tan có nguồn gốc từ thực vật) đóng vai trò là thức ăn cho lợi khuẩn Probiotics. Từ đó, mang tới hiệu quả làm giảm thời gian tiêu chảy ở cả trẻ em lẫn người lớn, giảm thiểu hiện tượng rối loạn tiêu hoá do điều trị kháng sinh, cải thiện bất dung nạp đường lactose, chống đầy hơi, chướng bụng, táo bón hiệu quả. Bên cạnh đó, các lợi khuẩn này còn có tác dụng kích thích bé ăn ngon miệng và tiêu hóa thức ăn tốt hơn.
Bên cạnh đó, nhờ công nghệ bào chế bao kép LAB2PRO sẽ bảo vệ lợi khuẩn này trong suốt quá trình tiêu hóa, giúp chúng sống sót khi đến ruột và định cư, tăng sinh và có lợi cho đường tiêu hóa của trẻ. Chi tiết xem thêm sản phẩm tại đây.
Tình trạng mất nước ở trẻ không nên xem nhẹ. Song song với việc bù nước cho con, cha mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, vệ sinh cá nhân và bổ sung men vi sinh để giúp bé nhanh chóng lấy lại sự tinh nghịch, khỏe khoắn và phòng ngừa tiêu chảy hiệu quả. Xem thêm ThS.BS Đinh Thị Ngọc Hoa, bác sĩ chuyên khoa nhi, BV Đa khoa Xanh pôn tư vấn cách đẩy lùi bệnh tiêu chảy hiệu quả TẠI ĐÂY.
