Vai trò của “Men vi sinh” đối với hệ tiêu hóa của trẻ

Hệ vi khuẩn (Probiotic) đóng một vai trò rất quan trọng ở đuờng tiêu hóa, đặc biệt là hệ tiêu hóa của trẻ. Ở đại tràng có khoảng 400-500 loại vi khuẩn khác nhau, chúng ngoài việc tham gia vào khâu cuối cùng của quá trình tiêu hóa còn đảm nhiệm chức năng bảo vệ đại tràng.

Men vi sinh quan trọng như thế nào ?

Giúp tiêu hóa hoàn toàn thức ăn và tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa

Các vi khuẩn này có nhiệm vụ biến đổi chất xơ thực phẩm, thức ăn chưa tiêu hóa hết ở ruột non thành acid lactic, acetic, butyric, hàng loạt vitamin, axit amin, men, hocmon và các chất dinh dưỡng quan trọng khác. Nó cũng sinh ra các khí như NH3, CO2, H2S… Quá trình biến đổi đó gọi chung là quá trình lên men, mà nhờ nó, thức ăn được tiêu hóa hoàn toàn. Trong môi trường hoạt động của đại tràng, các vi khuẩn có ích có khả năng lấn áp, đè bẹp và tiêu diệt rất nhiều loại vi trùng gây bệnh.

Tác động kháng khuẩn 

Tiết ra các chất kháng khuẩn: Lợi khuẩn Probiotic tạo ra các chất đa dạng có thể ức chế cả khuẩn Gram (+) và Gram (-), gồm có các acid hữu cơ, hydrogen peroxide và chất diệt khuẩn. Những hợp chất này có thể làm giảm không chỉ những sinh vật mang mầm bệnh có thể sống được mà còn ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của vi khuẩn và sự tạo ra các độc tố. Điều này được thực hiện bằng cách giảm pH khoang ruột thông qua sự tạo ra các acid béo chuỗi ngắn dễ bay hơi, chủ yếu là acetate, propionate, và butyrate, nhất là acid lactic.

Cạnh tranh với các nguồn bệnh để ngăn chặn sự bám dính vào đường ruột và cạnh tranh dinh dưỡng cần thiết cho sự sống sót của mầm bệnh.

Tác động trên mô biểu bì ruột

• Đẩy mạnh sự liên kết chặt giữa những tế bào biểu mô.
• Giảm việc kích thích bài tiết và những hậu quả do bị viêm của sự lây nhiễm vi khuẩn.
• Đẩy mạnh sự tạo ra các phân tử phòng vệ như chất nhầy.

Tác động miễn dịch

Probiotic được xem như là phương tiện phân phát các phân tử kháng viêm cho đường ruột. Cụ thể:

• Đẩy mạnh sự báo hiệu cho tế bào chủ để làm giảm đáp ứng viêm.
• Tạo đáp ứng miễn dịch để làm giảm dị ứng.
• Cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, ngăn ngừa tiêu chảy và táo bón.

Tác động đến vi khuẩn đường ruột

Điều chỉnh thành phần cấu tạo của vi khuẩn đường ruột. Sự sống sót của probiotic được tiêu hóa ở những phần khác nhau của bộ phận tiêu hóa thì khác nhau giữa các giống. Khi tập trung ở khoang ruột, chúng tạo nên sự cân bằng tạm thời của hệ sinh thái đường ruột, sự thay đổi này được nhận thấy một vài ngày sau khi bắt đầu tiêu thụ thực phẩm có probiotic, phụ thuộc vào công dụng và liều lượng của giống vi khuẩn. Kết quả chỉ ra rằng với sự tiêu thụ thường xuyên, vi khuẩn định cư một cách tạm thời trong ruột, một khi chấm dứt sự tiêu thụ thì số lượng vi sinh vật probiotic sẽ giảm xuống. Điều này thì đúng cho tất cả các loại probiotic.

Vi khuẩn probiotic điều hòa hoạt động trao đổi chất của sinh vật đường ruột. Probiotic có thể làm giảm pH của bộ phận tiêu hóa và có thể theo cách đó sẽ gây cản trở cho hoạt động tiết ra enzyme của sinh vật đường ruột. Đồng thời tăng sự dung nạp đường lactose: giúp tránh khỏi tình trạng đầy hơi, khó tiêu khi hấp thu những loại thức ăn có chứa nhiều lactose và làm tăng vi khuẩn có lợi và giảm vi khuẩn gây hại.

Một số vai trò khác của men vi sinh đối với cơ thể

• Chống dị ứng: thực phẩm probiotic góp phần chống lại một số dị ứng của cơ thể, cung cấp nhiều chất quan trọng cho cơ thể như (folic acid, niacin, riboflavin, vitamin B6 và B12).
• Chống ung thư: nhiều nghiên cứu cho thấy các vi khuẩn probiotic có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết và ung thư bàng quang. Ngoài ra còn có tác dụng khử chất độc gây ung thư có trong cơ thể và làm chậm sự phát triển của các khối u bướu.
• Probiotic có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol trong huyết thanh, làm giảm huyết áp cao. Ngoài ra còn giúp nhanh chóng bình phục sau khi mắc bệnh tiêu chảy và sử dụng nhiều kháng sinh.
• Lên men (levure).

Điều gì xảy ra khi mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột?

Nếu hệ vi khuẩn sinh lý vừa nêu bị mất cân bằng, chưa hoàn chỉnh hoặc hoạt động không bình thuờng, sẽ dẫn tới suy giảm chức năng tiêu hóa, thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn (phân sống, rối loạn hấp thu dinh dưỡng…), loạn khuẩn đường tiêu hóa (tiêu chảy, táo bón…), tạo cơ hội cho một số loại vi khuẩn gây bệnh nguy hiểm phát triển (tả, lỵ…). Nếu sự mất cân bằng này kéo dài mà không xử trí, điều chỉnh kịp thời, sẽ gây bệnh viêm đại tràng mãn tính, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, dẫn đến suy dinh duỡng, giảm miễn dịch ở trẻ nhỏ.

Nếu để tình trạng thiếu Probiotics kéo dài trẻ sẽ bị suy dinh dưỡng, khi trẻ đã suy dinh dưỡng sẽ lại càng dễ bị rối loạn tiêu hoá hơn, từ đó tình trạng suy dinh dưỡng sẽ ngày càng trầm trọng, cứ thế gây nên một vòng luẩn quẩn không thể thoát ra được.

Bạn cũng nên chú ý bổ sung cho trẻ một số vi khuẩn (Probiotic) có ích cần thiết cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên chỉ bổ sung cho bé những vi sinh có ích thôi là chưa đủ, bạn cần cung cấp thêm cả thức ăn (Prebiotic- chất xơ hòa tan) cho các vi khuẩn này tồn tại và phát triển trong ruột của bé. Vì vậy, khi lựa chọn men vi sinh nên chọn những men chứa cả 2 thành phẩn này.

Sự kết hợp này giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn được dễ dàng hơn, đặc biệt đối với những người bị chứng bất dung nạp đường lactose thì sẽ giúp cho họ tiêu hóa chất đường này được dễ dàng đồng thời giúp tăng hấp thu các chất khoáng.

Độc giả có thể gửi câu hỏi liên quan đến dinh dưỡng cho bé về hòm thư: bslethihai@bekhoemevui.vn để được Thạc sĩ. Lê Thị Hải tư vấn, giải đáp hoặc gọi 1900 1259 – 0439 960 886 để được các chuyên gia tư vấn về bệnh lý và sản phẩm (miễn phí).