Sữa là nguồn thực phẩm không thể thiếu với trẻ nhỏ, nhưng nhiều bậc cha mẹ băn khoăn rằng liệu trẻ bị tiêu chảy có nên uống sữa hay không? Chúng ta cùng theo dõi bài viết để có một lời giải đáp.
1. Nguyên nhân gây nên tình trạng tiêu chảy ở trẻ
Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng tiêu chảy ở trẻ và các nguyên nhân sau là những nguyên nhân phổ biến nhất:
1.1. Trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa chưa phát triển toàn diện
Ở trẻ sơ sinh, tất cả các cơ quan của cơ thể đều chưa phát triển một cách toàn diện. Hệ tiêu hóa cũng vậy, nó cũng chưa kịp thích nghi với môi trường bên ngoài cơ thể mẹ. Chính vì lẽ đó, các bé thường dễ mắc các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Và bệnh tiêu chảy là chứng bệnh thường xuyên xảy ra và ảnh hưởng nhiều nhất đến trẻ nhỏ.
1.2. Chế độ ăn uống không hợp lý
Bệnh tiêu chảy xảy ra nhiều ở trẻ một phần là do quá trình ăn uống và hấp thụ thực phẩm vào cơ thể. Nếu cha mẹ cho bé ăn quá nhiều loại thực phẩm cùng một lúc hoặc sử dụng những loại thực phẩm không phù hợp với hệ tiêu hóa của trẻ thì rất dễ xảy ra tình trạng rối loạn tiêu hóa gây ra bệnh tiêu chảy.
Ví dụ như mẹ cho trẻ ăn quá nhiều loại thực phẩm giàu chất béo cùng lúc hoặc ăn quá nhiều loại đồ ăn khác nhau trong cùng một ngày. Điều này không những không giúp bé phát triển mà còn gây nên những chứng bệnh về đường tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy và cả chứng biếng ăn nữa.
Vì vậy, với trẻ nhỏ một chế độ ăn uống khoa học theo đúng độ tuổi là việc vô cùng quan trọng và hữu ích ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ.
1.3. Cách sinh hoạt kém hoặc lây nhiễm virus
Trẻ nhỏ mắc bệnh tiêu chảy cũng có thể bắt nguồn từ nguyên nhân không vệ sinh tốt. Nhất là những trẻ thường xuyên nghịch bẩn, mút tay hoặc ngậm đồ chơi. Bởi vi khuẩn, virus lây bệnh có thể xâm nhập vào cơ thể trẻ một cách nhanh chóng và dễ dàng vì vậy phụ huynh cần dạy trẻ cách tự vệ sinh sạch sẽ, nhất là tay chân để tránh được vi khuẩn, virus xâm nhập vào cơ thể.
Trong đó, Virus rota là một trong những loại virus phổ biến gây nên bệnh tiêu chảy ở trẻ vô cùng nghiêm trọng. Rất nhiều trường hợp trẻ xảy ra những triệu chứng nguy hiểm đến tính mạng mắc bệnh tiêu chảy do virus rota xâm nhập vào cơ thể.
2. Bé bị tiêu chảy có nên uống sữa?
Với trẻ nhỏ, đặc biệt là các bé nằm trong lứa tuổi từ 0-5 tuổi thì sữa luôn là nguồn dinh dưỡng cần thiết hàng đầu mà các vị phụ huynh cần bổ sung cho bé hàng ngày. Thế nhưng rất nhiều bố mẹ lo lắng rằng, liệu khi bé mắc bệnh tiêu chảy có được uống sữa hay không? Thực chất, bố mẹ vẫn cần cung cấp sữa cho bé để giúp bé có đủ năng lượng hoạt động cho cơ thể. Tuy nhiên, khi cho bé uống sữa bố mẹ cần lưu ý những vấn đề cơ bản sau đây:
2.1. Không nên cho bé sử dụng các loại sữa như sữa bò tươi, váng sữa và sữa đặc
Khi bé bị tiêu chảy, nếu sử dụng những loại sữa quá nhiều đường sẽ gây nên tình trạng tiêu chảy nặng hơn. Vì vậy, phụ huynh cần loại trừ việc sử dụng cho con các loại sữa thông thường như sữa bò tươi, váng sữa, sữa đặc… bởi lượng đường trong các sản phẩm này rất nhiều.
2.2. Tuyệt đối không sử dụng các loại sữa chưa qua tiệt trùng cho trẻ
Các loại sữa chưa qua tiệt trùng ẩn hiện rất nhiều nguy cơ gây hại cho trẻ nhỏ. Bởi trong đó có thể chứa những loại vi khuẩn và virus xâm nhập trong quá trình vắt sữa. Cho nên, khi lựa chọn các dòng sản phẩm sữa bố mẹ không nên cho bé uống sữa chưa được tiệt trùng khi bé đang mắc tiêu chảy bởi sẽ gây nhiều tác hại cho đường tiêu hóa của bé.
2.3. Chọn sử dụng các loại sữa không có đường lactose
Đường lactose trong các loại sữa thông thường sẽ khiến tình trạng tiêu chảy trở nên nặng nề hơn. Chính vì vậy phụ huynh nên mua loại sữa không có đường lactose để giúp bé nhanh hồi phục và hoạt động khỏe mạnh. Bên cạnh đó, khi cho bé sử dụng sữa không có chứa lactose, cha mẹ có thể bổ sung thêm men vi sinh có chứa nhiều lợi khuẩn cho đường ruột để giúp hỗ trợ giảm tình trạng tiêu chảy và phòng tránh các bệnh rối loạn tiêu hóa một cách hiệu quả nhất. Bên cạnh đó thì nên lựa chọn một sản phẩm men vi sinh có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng được sản xuất dựa trên các nguyên liệu đến từ tự nhiên như kim chi Hàn Quốc, chứa đủ 2 thành phần tiêu biểu là Probiotic và Prebiotic. Loại men vi sinh này sẽ là loại men vi sinh tốt nhất và an toàn nhất dành cho trẻ để trẻ có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh .
2.4. Lưu ý đặc biệt khi lựa chọn sữa cho trẻ bị tiêu chảy
Bố mẹ cần lựa chọn sữa theo đúng độ tuổi để trẻ có thể hấp thụ sữa một cách tốt nhất mà không gây bất kỳ tác dụng phụ nào.
Đối với trẻ từ 6 tháng đến 12 tháng tuổi
Trẻ ở lứa tuổi này nguồn dinh dưỡng chủ yếu cần cung cấp cho cơ thể vẫn là sữa. Chính vì vậy, ngay cả khi trẻ đang bị tiêu chảy thì việc bổ sung sữa cho bé là điều không thể tránh khỏi. Các vị phụ huynh nên lựa chọn cho bé loại sữa đạt đầy đủ những yêu cầu sau đây:
- Sữa cho bé phải càng giống sữa mẹ càng tốt
- Sữa cho bé 6 đến 12 tháng tuổi đang mắc bệnh tiêu chảy cần có chứa chất xơ hòa tan Fos và Probiotic để hỗ trợ tiêu hóa.
- Có đầy đủ các thành phần như Carbohydrate, chất béo, vitamin, protein, khoáng chất, và các chất dinh dưỡng bổ sung như: Sữa non Colostrum, DHA, ARA.
Đối với trẻ trên 1 tuổi
Khi bé nhà bạn trên một tuổi và thường xuyên xảy ra tình trạng tiêu chảy, bố mẹ nên lựa chọn cho trẻ sử dụng các loại sữa động vật có pha loãng bằng nước cháo để giảm lượng đường lactose trong đó. Bên cạnh sữa, bố mẹ nên bổ sung cho bé thêm các loại thức ăn dạng cháo, súp từ khoai, thịt hoặc đậu…để bé có đủ dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể, giảm tình trạng mệt mỏi và khó chịu ở đường tiêu hóa.
3. Sản phẩm thay thế sữa cho trẻ tiêu chảy
3.1. Sữa đậu nành
Sữa đậu nành là một loại sữa có chứa nhiều chất xơ, đồng, sắt, niacin và rất nhiều các dinh dưỡng thực vật hơn nhiều so với sữa bò. Khi cho trẻ bị tiêu chảy uống sữa đậu nành thay thế cho các loại sữa thông thường không những giúp trẻ giảm bớt tình trạng tiêu chảy mà còn giúp trẻ phát triển não bộ và ổn định đường tiêu hóa. Cùng với đó là trong thành phần dinh dưỡng của sữa đậu nành chứa rất ít hàm lượng natri và không có cholesterol, lactose.
3.2. Sữa hạnh nhân
Sữa hạnh nhân được rất nhiều người yêu thích bởi hương vị của nó. Mang tác dụng giảm thiểu các vấn đề về tiêu hóa nên sữa hạnh nhân thường được sử dụng để giúp trẻ chống viêm trong đường ruột. Mẹ có thể lựa chọn sữa hạnh nhân để cung cấp các năng lượng cần thiết cho cơ thể trẻ hoạt động tốt. Tuy nhiên nếu bé không uống được loại sữa này mẹ cũng không nên ép buộc.
3.3. Sữa dừa
Sữa dừa là một trong những loại sữa ít gây dị ứng cho trẻ. Nên phụ huynh có thể cân nhắc sử dụng sữa dừa thay thế sữa thông thường cho trẻ trong trường hợp trẻ mắc bệnh tiêu chảy. Tuy nhiên loại sữa này không cung cấp đủ lượng protein hoàn chỉnh như trong sữa bò hoặc sữa dê nên nếu sử dụng loại sữa này cho bé, bố mẹ nên cung cấp thêm lượng protein trong các thực phẩm khác. Khi bé bị tiêu chảy, sử dụng sữa dừa sẽ là một lựa chọn an toàn giúp trẻ bớt đi ngoài cũng như bổ sung dưỡng chất cho cơ thể.
3.4. Sữa yến mạch
Sữa yến mạch là loại sữa mang vị ngọt tự nhiên, dịu nhẹ có số lượng calo tương đương với sữa bò nên có thể là một sản phẩm sữa phù hợp để thay thế loại sữa thông thường cho trẻ mắc bệnh tiêu chảy. Vì vậy lựa chọn sữa yến mạch cho trẻ là một phương án hoàn toàn thích hợp đối với các phụ huynh đang tìm sản phẩm thích hợp cho bé nhà mình. Sữa yến mạch sẽ giúp bổ sung năng lượng cho cơ thể trẻ, giúp trẻ tránh mất nước, mệt mỏi khi đi ngoài phân lỏng nhiều lần.
3.5. Sữa gạo
Đây là loại sữa bổ dưỡng và lành tính đối với hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ được làm từ gạo trắng hoặc gạo lứt xay xát và nước. Vì vậy lựa chọn sữa gạo cho bé sử dụng khi bị tiêu chảy là một điều vô cùng đúng đắn. Trong sữa gạo có rất nhiều chất xơ giúp hỗ trợ hệ thần kinh và hệ tiêu hóa của trẻ khỏe mạnh hơn. Khi mắc chứng tiêu chảy, bổ sung sữa gạo sẽ giúp cơ thể bé hấp thu được nguồn năng lượng, chống mệt mỏi và mất nước.
3.6. Sữa hạt điều
Hạt điều là một trong những loại hạt được nhiều người yêu thích bởi mùi vị Sữa hạt điều được làm từ hỗn hợp hạt điều hoặc bơ điều kết hợp với nước. Loại sữa này có hương vị kem và rất ngọt ngào. Mẹ lựa chọn loại sữa này cho trẻ cũng giúp giảm thiểu tình trạng tiêu chảy ở trẻ bởi lượng chất béo cũng như protein trong sữa hạt điều ít hơn một chút so với sữa thông thường trẻ thường sử dụng và cũng không có quá nhiều đường.
3.7. Sữa macca
Sữa macca được chế tạo từ khoảng 3% macca và nước. Loại sữa này có một hương vị rất phong phú và được trẻ em yêu thích. Trong sữa macca có nguồn cung cấp chất béo không bão hòa đơn thuần rất tốt giúp giảm lượng cholesterol trong máu và giúp trẻ có một hệ tiêu hóa hoạt động ổn định. Nếu bé yêu thích sữa macca, mẹ có thể sử dụng loại sữa này để thay thế các sản phẩm sữa thường ngày cho trẻ khi trẻ mắc bệnh tiêu chảy.
4. Chế độ dinh dưỡng dành cho bé bị tiêu chảy
Bên cạnh việc lựa chọn loại sữa phù hợp giúp trẻ đảm bảo nguồn năng lượng cần có cho cơ thể thì mẹ cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng phù hợp dành cho con khi bé bị tiêu chảy.
4.1. Cho bé uống nhiều nước hoặc bù nước và điện giải cho con
Khi bé bị tiêu chảy, sẽ xảy ra tình trạng đi ngoài phân lỏng nhiều lần. Chính vì vậy sẽ khiến bé bị mất nước. Lúc này, mẹ cần cho bé uống thật nhiều nước để tránh việc mất nước cho cơ thể. Bên cạnh đó, các mẹ có thể sử dụng dung dịch bù nước và điện giải oresol để mang lại hiệu quả nhanh chóng. Tuy nhiên cần pha đúng liều lượng chỉ định của oresol để tránh gây tác dụng phụ.
4.2. Hạn chế các loại thức ăn có hàm lượng chất béo, đạm và đường
Chất béo, đạm và đường trong thức ăn có thể khiến tình trạng tiêu chảy của bé thêm nặng nề hơn. Khi thấy bé có biểu hiện của bệnh tiêu chảy, mẹ cần loại ngay ra khỏi danh sách những món ăn có nhiều đường, chất béo như bánh ngọt, gà rán, khoai tây chiên… Bởi những món ăn này đều mang hàm lượng đường hoặc chất béo rất nhiều gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ. Chính vì vậy để giúp con ngăn ngừa được tình trạng rối loạn tiêu hóa mẹ nên giảm bớt lượng thức ăn có chứa các chất này để con có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và nhanh chóng hồi phục.
4.3. Chuẩn bị thức ăn cho bé nên được sơ chế sạch sẽ, nấu kỹ và loãng
Để tránh việc khiến trẻ bị tiêu chảy kéo dài, khi chế biến đồ ăn cho con các vị phụ huynh cần phải sơ chế đồ ăn cẩn thận và sạch sẽ để tránh tình trạng vi khuẩn xâm nhập vào đồ ăn. Bên cạnh đó, thời gian này mẹ nên cho bé ăn những loại đồ ăn mềm, lỏng để hệ tiêu hóa dễ dàng hoạt động hơn.
Bên cạnh đó, mẹ có thể lên một thực đơn dinh dưỡng áp dụng trong những ngày bé mắc chứng tiêu chảy để vừa có thể thay đổi linh hoạt khiến bé không nhàm chán, lại giúp bé ăn uống đủ chất và kích thích bé ăn ngon miệng trở lại.
4.4. Hạn chế các loại đồ ăn chứa hàm lượng chất xơ cao hoặc các loại rau thô
Khi bị tiêu chảy, chất xơ sẽ không có lợi cho hệ tiêu hóa của bé. Vì vậy mẹ nên cho trẻ hạn chế sử dụng những loại thực phẩm có nhiều chất xơ sẽ khiến bé giảm thiểu tình trạng tiêu chảy một cách nhanh chóng.
5. Cách phòng tránh tiêu chảy ở trẻ
Bên cạnh việc tìm các biện pháp chữa trị tốt nhất cho trẻ, bố mẹ cũng nên tìm hiểu cách phòng tránh để tránh được tình trạng bệnh lặp lại nhiều lần cũng như việc gây ảnh hưởng đến sức khỏe đường tiêu hóa của trẻ.
5.1. Cần lựa chọn những thực phẩm an toàn
Lựa chọn thực phẩm an toàn rất có ích trong việc phòng tránh bệnh tiêu chảy cho trẻ. Trên thị trường xuất hiện rất nhiều các loại thực phẩm và đồ ăn khác nhau, mẹ hãy chứng minh rằng bản thân là một người mẹ thông minh khi biết cách tìm hiểu và lựa chọn những món ăn tốt nhất cho con yêu. Vì thực phẩm là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng tiêu chảy ở trẻ nhỏ. Mẹ nên tìm hiểu để có thể lựa chọn được những loại thực phẩm dễ tiêu hóa cho trẻ.
5.2. Rửa tay cho bé cũng như tay mẹ sạch sẽ trước mỗi bữa ăn
Bàn tay thường là nơi tích tụ rất nhiều loại vi khuẩn mà mắt thường không thể nhìn thấy. Vì vậy, khi cho bé sử dụng đồ ăn mẹ nên tạo cho trẻ thói quen rửa tay trước mỗi bữa ăn để đảm bảo vệ sinh an toàn. Mẹ cũng cần rửa tay thường xuyên trong quá chế biến cũng như cho bé ăn để đảm bảo những virus và vi khuẩn sẽ không thể xâm nhập và gây ảnh hưởng đến bé.
5.3. Cho bé đi tiêm phòng virus rota
Virus rota là loại virus thường gặp gây nên bệnh tiêu chảy nghiêm trọng cho trẻ. Hiện nay các cơ sở y tế đã có vacxin tiêm phòng virus rota. Vì vậy mẹ nên đưa bé đi tiêm phòng để phòng tránh tối đa nguyên do gây bệnh tiêu chảy.
5.4. Sử dụng men vi sinh hàng ngày giúp bổ sung nguồn lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa của bé luôn khỏe mạnh
Mẹ có thể bổ sung men vi sinh cho bé hàng ngày để tăng cường nguồn lợi khuẩn trong đường ruột. Bởi trong men vi sinh có chứa các lợi khuẩn và chất xơ hòa tan. Các chất xơ hòa tan này chính là nguồn thức ăn để giúp lợi khuẩn đi thẳng đến đường ruột và làm nhiệm vụ của nó.
Mẹ nên lựa chọn những loại men vi sinh được Bộ y tế khuyên dùng cho trẻ, có nguồn gốc xuất xứ từ thiên nhiên. Hiện nay trên thị trường có một sản phẩm men vi sinh đạt đầy đủ yêu cầu của một loại men vi sinh tốt. Sản phẩm này có chứa Probiotics và Prebiotics dựa trên nguyên liệu chính từ kim chi Hàn Quốc sẽ là một lựa chọn phù hợp để giúp mẹ phòng tránh được các bệnh về đường tiêu hóa cho con yêu của mình.
>> Xem thêm: ThS.BS Đinh Thị Ngọc Hoa, bác sĩ chuyên khoa nhi, BV Đa khoa Xanh pôn tư vấn rõ hơn về bệnh tiêu chảy và cách khắc phục hiệu quả TẠI ĐÂY.
Với thắc mắc trẻ bị tiêu chảy có nên uống sữa hay không bài viết trên đã giải đáp cho các mẹ đáp án thỏa mãn nhất. Hi vọng rằng bài viết sẽ giúp mẹ có thêm những hiểu biết để giúp trẻ phòng tránh cũng như điều trị chứng tiêu chảy hiệu quả nhất.
