Trẻ 11 tháng tuổi, chức năng nhai đã được hình thành và trẻ có thể ăn thêm các món mềm. Thế nhưng vì sao bé vẫn không tăng cân và chậm lớn. Cùng tìm hiểu nguyên nhân và thực đơn cho trẻ 11 tháng châm tăng cân trong bài viết dưới đây nhé!
I. Nguyên nhân dẫn đến trẻ 11 tháng chậm tăng cân
Cân nặng trung bình của bé trai 11 tháng tuổi là 9,4kg, chiều cao trung bình là 74,5cm. Còn đối với bé gái cân nặng trung bình là 8,7kg, chiều cao khoảng 72,8cm. (Theo chuẩn của WHO 2007). Nếu bố mẹ nhận thấy tốc độ phát triển của con thấp hơn nhiều so với mức tiêu chuẩn thì cần tìm ra nguyên nhân và giải pháp để khắc phục kịp thời.
Một số nguyên nhân phổ biến khiến trẻ 11 tháng chậm tăng cân, có thể kể đến như:
- Trẻ bị ép ăn: Cha mẹ ép con ăn vô tình sẽ tạo cho chúng tâm lý sợ hãi mỗi khi đến bữa ăn, lâu dần sẽ khiến trẻ biếng ăn, chậm tăng cân.- Thực ăn quá đơn điệu, không phù hợp: Việc lặp đi lặp lại một món ăn sẽ khiến trẻ cảm thấy nhàm chán. Ngoài ra, những thức ăn cứng, dai khó nhai, nuốt không phù hợp với độ tuổi của con cũng có thể khiến trẻ ngày càng lười ăn. Từ đó, cân nặng của bé sẽ “đứng yên”.
- Hệ tiêu hóa hoạt động không hiệu quả: Các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa như đau bụng, nôn trớ, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón, hấp thụ kém… cũng làm cản trở khả năng hấp thụ dinh dưỡng của trẻ, khiến trẻ bị chậm tăng cân.
- Trẻ ham chơi: Trẻ 11 tháng tuổi đã có nhận thức về mọi vật xung quanh, vì vậy chúng thích khám phá và không hứng thú với việc ăn uống. Điều này cũng gián tiếp gây cản trở lớn đến sự phát triển của trẻ.
II. Dinh dưỡng cho bé 11 tháng tuổi cần có những gì
Thực đơn 1 ngày đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ 11 tháng cần đảm bảo các yếu tố sau:
Trẻ cần khoảng 500ml sữa, có thể là sữa mẹ hoặc sữa công thức, sữa tươi…
Bữa ăn của trẻ phải đảm bảo 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu để bé phát triển toàn diện cả về thể chất và tinh thần:
- Tinh bột: Tinh bột là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu cho các hoạt động hàng ngày của bé. Các loại thực phẩm giàu tinh bột bao gồm: cơm, ngũ cốc, mỳ ống, bột mỳ, khoai…
- Chất đạm: Nhóm chất này là thành phần không thể thiếu trong việc duy trì chức năng sống của cơ thể. Đồng thời giúp chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể cũng như để trẻ tiêu hóa tốt, ăn ngon miệng hơn. Đó là tiền đề giúp trẻ tăng cân hiệu quả. Mẹ có thể bổ sung đạm cho bé từ thịt đỏ, cá biển, tôm…
- Chất béo: Chất béo có vai trò quan trọng đối với sự phát triển cân nặng của trẻ. Bổ sung chất béo trong bữa ăn hàng ngày sẽ giúp cơ thể tăng hấp thụ một số vitamin tan trong dầu như vitamin (A, D, E, K). Tuy nhiên mẹ nên cho bé sử dụng các chất béo lành mạnh từ dầu thực vật, dầu cá…
- Vitamin và khoáng chất: Các vitamin A, C, K, D và khoáng chất như canxi, kẽm, sắt… có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển thể chất, giúp trẻ tăng cân hiệu quả. Những chất này còn tham gia vào sự phát triển của mô tế bào, tim mạch, tiêu hóa của cơ thể. Đặc biệt, kẽm không chỉ chuyển hóa năng lượng, còn giúp trẻ ăn ngon miệng, phát triển tốt hơn. Bổ sung đủ kẽm còn giúp trẻ rối loạn vị giác, giấc ngủ.
III. Nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ 11
Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ ở giai đoạn 11 tháng sẽ cao hơn những giai đoạn trước đó. Đây cũng như một bước tiền đề để trẻ phát triển khỏe mạnh ở các giai đoạn sau.
1. Thực đơn 3 – 4 bữa chính
Bữa ăn chính của trẻ cần đảm bảo có đủ 4 nhóm dưỡng chất chính, thiết yếu. Bao gồm chất tinh bột ( gạo, đỗ, mỳ), có thể là cơm hoặc chế biến mềm như cháo, bột, các loại tinh bột khác như bánh mì, mì sợi…, chất đạm (thịt, cá, tôm, trứng…), chất béo (dầu ăn, mỡ), vitamin và khoáng chất (các loại rau, củ, hoa quả…).
Khẩu phần ăn của trẻ ở độ tuổi này rơi vào khoảng: 20 – 25g tinh bột, 30 – 40g chất đạm, 10 – 15g rau xanh, 10g dầu ăn.
2. Thực đơn 2 – 3 bữa phụ
Vào các bữa phụ bố mẹ có thể cho con ăn sữa chua, sữa, bún, phở, bánh….các đồ ăn nhẹ, dễ tiêu hóa. Ở giai đoạn này, sữa vẫn là nguồn thực phẩm cung cấp năng lượng quan trọng cho trẻ. Bố mẹ nên cho con dùng khoảng 600 – 800ml sữa (trong đó có thể gồm sữa mẹ, sữa công thức, sữa chua…).
Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể cho trẻ ăn trái cây chín hoặc nước trái cây pha loáng vào bữa phụ, khoảng 1 – 2 bữa trong ngày, giúp bé bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
IV. Một số món ngon trong thực đơn ăn dặm cho bé 11 tháng chậm tăng cân
Bé chậm tăng cân nên ăn gì? Gợi ý một số gợi ý món ăn ngon bổ dưỡng bố mẹ nên bổ sung vào thực đơn hằng ngày giúp trẻ 11 tháng chậm tăng cân cảm thấy ngon miệng nhưng vẫn đảm bảo phát triển khỏe mạnh như:
1. Cháo thịt nạc nấu với đậu Hà Lan
Đậu Hà Lan rất giàu protein, hàm lượng canxi, vitamin A, C và sắt, có tác dụng làm bền chắc cấu kết xương, giúp xương chắc khỏe. Bên cạnh đó, còn giúp trẻ phòng chống được các bệnh lên quan đến đường ruột, tim mạch, tăng sức đề kháng. Kết hợp với chất đạm ở trong thịt nạc là đã đủ dưỡng chất cần thiết cho khẩu phần ăn chất lượng của trẻ.
Nguyên liệu:
- Thịt lợn nạc: 30g
- Đậu Hà Lan: 30g
- Gạo : 80g
- Dầu ăn: 1 thìa cà phê
Cách làm:
- Gạo vo sạch, đem nấu cháo
- Thịt lợn rửa sạch, đem luộc hoặc hấp cho tới chín, phần nước của thịt giữ lại để nấu cháo. Sau đó dùng máy xay, xay nhuyễn phần thịt.
- Đậu Hà Lan rửa sạch rồi cho vào nồi nấu tới khi chín mềm, vớt để rồi cho vào máy xay nghiền nhỏ.
- Khi cháo chín mềm, cho đậu hà lan và thịt đã xay nhuyễn đun thêm 2-3 phút rồi tắt bếp. Múc cháo ra bát, cho thêm một chút dầu oliu hoặc dầu gấc cho món cháo thêm hấp dẫn.
2. Cháo thịt lợn nạc và rau ngót
Cháo thịt lợn nạc và rau ngót là một món ăn đơn giản, dễ chế biến nhưng vẫn đảm bảo các dưỡng chất quan trọng, tốt cho sự phát triển của trẻ. Trong rau ngót cũng chứa nhiều chất xơ, vitamin C, B1, B2… kết hợp với thịt lợn nạc giàu đạm vừa bổ dưỡng lại làm cho trẻ ăn ngon miệng hơn.
Nguyên liệu:
- 50g thịt lợn nạc
- 1 nắm rau ngót
- 50g gạo
Cách thực hiện:
- Thịt lợn nạc rửa sạch, đem xay nhuyễn, nêm chút gia vị rồi cho vào chảo đảo qua.
- Rau ngót rửa sạch băm hoặc xay nhuyễn.
- Nấu cho cháo chín, nở đều, cho rau chín và óc heo vào đun sôi rồi tắt bếp.
3. Cháo thịt gà và nấm hương
Cháo gà là món ăn yêu thích của nhiều trẻ, giàu dinh dưỡng, nấu cùng với nấm hương bổ sung hàm lượng vitamin D giúp xương và tim mạch khỏe mạnh. Đây sẽ là món ăn lạ miệng và tốt cho sức khỏe trong thực đơn của trẻ 11 tháng chậm tăng cân.
Nguyên liệu:
- Xương gà, 60g thịt ức gà
- 2 miếng nấm hương
- 50g gạo
Cách thực hiện:
- Ninh xương gà lấy nước để nấu cháo, thịt gà xé nhỏ để riêng
- Nấm hương làm sạch thái nhuyễn.
- Khi cháo sôi, cho nấm hương vào đun cho đến khi cháo chín rồi cho thịt gà vào.
4. Cháo thịt bò nấu với súp lơ xanh
Thịt bò vẫn luôn được biết đến là loại thịt giàu sắt, protein và canxi, còn súp lơ xanh thì là loại rau giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ. Cháo thịt bò nấu với súp lơ xanh sẽ là bữa ăn đầy đủ dưỡng chất, giúp bé tăng cường hệ miễn dịch và rất tốt cho hệ tiêu hóa. Cháo thịt bò nấu súp lơ xanh là món cháo hấp dẫn, bổ dưỡng mà bố mẹ nên thêm ngay vào thực đơn cho trẻ 11 tháng chậm tăng cân.
Nguyên liệu:
- 50g gạo
- 60g thịt bò thăn
- 30g súp lơ
- Phô mai
- Dầu ăn.
Cách làm:
- Gạo vo sạch, hầm cháo.
- Thịt bò thái miếng nhỏ, ướp một chút hạt nêm và dầu ăn khoảng 10 phút, sau đó xay nhuyễn.
- Súp lơ thái miếng nhỏ, xay nhuyễn cùng với phô mai.
- Cho thịt bò đã xay nhuyễn vào nồi cháo, quấy đều, đợi cháo sôi thì cho súp lơ phô mai đã xay nhuyễn vào và quấy đều, đun cho sôi là ăn được.
5. Cháo trứng và đậu phụ non
Món cháo kết hợp giữa trứng và đậu phụ non là một trong những món ăn dễ làm, bổ dưỡng và hợp khẩu vị của nhiều bé. Trong đậu phụ chứa nhiều sắt, protein, canxi tốt cho sự phát triển xương và cơ thể của trẻ. Còn trứng thì chứa nhiều chất mormalizes tốt cho hệ tiêu hóa non yếu của trẻ. Đây cũng là món ăn lạ miệng bố mẹ nên đưa vào thực đơn của trẻ 11 tháng chậm tăng cân.
Nguyên liệu:
- 1 bát cháo trắng
- 1 quả trứng gà
- 1 miếng đậu phụ non
- Dầu ăn cho trẻ
Cách làm:
- Trứng đánh đều cùng đậu phụ non.
- Đun sôi cháo rồi cho trứng và đậu vào đảo đều tay, nêm 1 thìa dầu ăn và gia vị vừa ăn, đợi đến khi cháo sôi thì tắt bếp.
6. Cháo yến mạch tôm đậu bắp
Yến mạch là một trong những loại ngũ cốc cung cấp hàm lượng vitamin B1, B2, B6, vitamin K và E dồi dào. Tôm giàu canxi, đạm cùng nhiều chất khác. Cháo yến mạch kết hợp với tôm và đậu bắp sẽ giúp thúc đẩy các hoạt động của cơ thể, giúp bé lớn nhanh và phát triển toàn diện hơn. Đặc biệt, những món cháo từ yến mạch rất dễ tiêu hóa, phù hợp với đường ruột của trẻ.
Nguyên liệu :
- 20g tôm
- 1 muỗng dầu oliu
- 2 quả đậu bắp
- 30g yến mạch.
Cách làm
- Cho tôm và đậu bắp vào máy xay nhuyễn.
- Cho yến mạch, tôm xay nhuyễn vào nồi nấu khoảng 10 phút để cháo chín nhừ. Nêm nếm gia vị, thêm chút dầu oliu rồi đổ cháo ra bát cho bé ăn.
7. Bún rau cải thịt bò
Rau cải có thể kết hợp với cá hồi, thịt bò… vừa bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, vừa tạo hương vị thơm ngon giúp bé ăn ngon hơn. Đây cũng là một gợi ý món ăn dễ làm, giúp phong phú hơn thực đơn cho trẻ 11 tháng chậm tăng cân.
8. Súp tôm cua
Súp tôm cua vừa cung cấp chất đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất cần thiết, tốt cho sự tăng trưởng của trẻ.
Nguyên liệu:
- 1 lít nước dùng từ xương lợn
- 1 bát tôm bóc nõn
- 1 bát thịt cua
- Ngô hạt, đậu Hà Lan, bột đao.
Cách làm:
- Đun sôi nước dùng, cho lần lượt, tôm cua, thịt gà, ngô, đậu Hà Lan vào nấu chín.
- Khi thấy hỗn hợp đã chín mềm thì hòa bột đao với ít nước lạnh, đổ từ từ vào và khuấy đều tới khi nồi súp sánh mịn. Để nồi súp sôi trở lại thì nêm gia vị, tắt bếp.
V. Những lưu ý trong chế độ ăn uống của trẻ 11 tháng
- Không nên cho trẻ uống sữa bò: Trước khi trẻ đủ 1 tuổi thì bố mẹ không nên cho con uống sữa bò. Bởi trong sữa bò có hàm lượng protein và muối khoáng cao, có thể trở thành gánh nặng cho thận còn non yếu của trẻ.
- Gọt vỏ bỏ hạt khi cho bé ăn trái cây. Vỏ và hạt là 2 bộ phận của quả khiến bé dễ bị hóc hay mắc nghen. Do đó bố mẹ cần loại bỏ sạch vỏ và hạn để bé dễ ăn và tiêu hóa hơn.
- Không cho bé uống các thức uống có chất kích thích: Cà phê, coca, trà, nước ngọt.. là những đồ uống mà mẹ không nên cho trẻ uống, vì chúng có thể khiến bé bị táo bón, khó tiêu, ảnh hưởng xấu đến đường ruột.
- Không nên cho bé ăn đồ ăn quá nhiều chất béo: Hàm lượng chất béo quá nhiều trong khẩu phần ăn của trẻ (đặc biệt là chất béo từ mỡ động vật) cũng gây ra gánh nặng cho đường ruột.
- Tăng cường lợi khuẩn cho trẻ bằng các loại men vi sinh
Men vi sinh chính là cách làm tăng cường sức khỏe đường ruột tốt nhất. Bởi chúng cung cấp lượng lớn vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Từ đó giúp trẻ tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất tốt hơn, tăng cân và chiều cao đều đặn.
Bố mẹ nên chọn cho trẻ men vi sinh có nguồn gốc tự nhiên từ kim chi Hàn Quốc, chứa đồng thời 2 thành phần là lợi khuẩn Probiotics và chất xơ Prebiotics. Cùng công nghệ sản xuất Lab2Pro tiên tiến để đạt hiệu quả sử dụng cao nhất.
Probiotics trong men có tác dụng tăng miễn dịch, nâng cao sức đề kháng, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Từ đó, hỗ trợ quá trình tiêu hóa, trung hòa các độc tố được tạo ra trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Đồng thời giúp tổng hợp những vitamin có lợi cho cơ thể.
Những lợi khuẩn này phát huy tác dụng tốt nhất khi có Prebiotics. Đây là chất xơ hòa tan có nguồn gốc từ thực vật, và là “thức ăn” của lợi khuẩn. Chất xơ này có vai trò làm thức ăn đi vào đường ruột được tiêu hóa dễ dàng hơn. Hạn chế tối đa các vấn đề rối loạn tiêu hóa ở trẻ như khó tiêu, đầy hơi, táo báo, tiêu chảy… Hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ giúp trẻ ăn ngon miệng hơn, tiêu hóa thức ăn và hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, giúp phát triển nhanh cả về thể lực và trí não.
Còn công nghệ sản xuất Lab2Pro sẽ bảo vệ lợi khuẩn bởi lớp bao kép. Nhờ vậy, chúng sẽ không bị hao hụt bởi dịch axit dạ dày và sống sót khi đến ruột của trẻ.
Ngoài ra, trẻ cũng cần được bổ sung thực phẩm chứa vi chất tốt cho sự tăng trưởng của con, đặc biệt là bộ 3 canxi nano, MK7 và vitamin D3. Đây là 3 dưỡng chất quan trọng giúp bổ sung canxi hỗ trợ xương răng chắc khỏe, tăng trưởng chiều cao, cân nặng ở trẻ nhỏ trong giai đoạn phát triển. Phòng ngừa và hạn chế nguy cơ còi xương, thấp còi.
Thường xuyên thay đổi thực đơn cho trẻ 11 tháng chậm tăng cân nhưng cũng đồng thời đảm bảo dinh dưỡng và sự hấp dẫn của món ăn là điều bố mẹ luôn cần ghi nhớ. Hi vọng những thông tin trên có thể giúp cha mẹ có thêm những kiến thức mới và những món ăn ngon giúp con lớn nhanh và khỏe mạnh. Nếu cha mẹ vẫn còn lo lắng về tình trạng chậm tăng cân của trẻ hãy lắng nghe thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Lê Thị Hải, Nguyên giám đốc trung tâm Khám tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia tư vấn cụ thể về tình trẻ tăng cân và cách khắc phục hiệu quả TẠI ĐÂY.
