Tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh khiến không ít các ông bố bà mẹ cảm thấy lo lắng. Nếu con bạn cũng gặp phải vấn đề này thì cũng đừng quá bối rối. Bởi bài viết sau đây sẽ chia sẻ đến bạn những cẩm nang bổ ích giúp cải thiện cân nặng cho trẻ sơ sinh bị chậm tăng cân.
1. Dấu hiệu trẻ sơ sinh chậm tăng cân
Tùy thuộc vào thể trạng và cơ địa của mỗi bé mà tốc độ phát triển chiều cao và cân nặng sẽ khác nhau, đặc biệt trong giai đoạn sơ sinh. Nhiều bố mẹ khi thấy con mình thấp bé hay nhẹ cân hơn các bạn khác thì sẽ nghĩ ngay con mình bị chậm tăng cân. Trên thực tế, bố mẹ cần phải xác định tình trạng trẻ sơ sinh chậm tăng cân dựa vào số tháng, mức cân khi sinh và cả giới tính.
Ở trẻ sơ sinh, tốc độ tăng trưởng về cân nặng của bé trai và bé gái cũng tương đồng nhau. Trong vòng 3 tháng đầu tiên, bé có thể tăng từ 1 – 1.2kg/tháng. Càng về sau, cân nặng của bé sẽ càng tăng chậm, khoảng 600gr mỗi tháng trong giai đoạn bé từ 4-6 tháng tuổi và khoảng 300 – 400gr trong giai đoạn sau đó.
Bố mẹ cần kiểm tra cân nặng và chiều cao của trẻ thường xuyên, nếu thấy cân nặng của bé có những dấu hiệu bất thường như giảm cân không rõ lý do hoặc chậm tăng cân thì cần tìm giải pháp cải thiện ngay.
2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh chậm tăng cân
Trẻ sơ sinh chậm tăng cân là dấu hiệu cho thấy cơ thể trẻ đang phát triển không bình thường. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, như:
2.1. Do gen di truyền
Nếu bố mẹ có vóc dáng nhỏ nhắn, thấp bé thì có khả năng cao bé cũng sẽ có thể trạng như vậy. Bé sinh ra sẽ nhẹ cân và chậm lớn hơn so với những đứa trẻ khác. Tuy đây không phải là nguyên nhân chủ yếu, nhưng bố mẹ có thể cải thiện sức vóc của con bằng cách bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho trẻ.
2.2. Do trẻ sinh non, nhẹ cân
Trẻ sinh non được xem là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ rơi vào tình trạng chậm tăng cân sau này. Với các trường hợp trẻ bị sinh non thì các cơ quan, bộ phận của trẻ chưa hoàn thiện và sẵn sàng hoạt động ở trạng thái tốt nhất. Khiến khả năng hấp thụ dinh dưỡng vào cơ thể trẻ bị ảnh hưởng. Dẫn đến chứng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh.
2.3. Do việc bú mẹ của trẻ sơ sinh
Việc bú mẹ của trẻ sơ sinh có ảnh hưởng lớn đến cân nặng của chúng. Bởi sữa mẹ được coi là nguồn thức ăn chính ở giai đoạn mới chào đời. Một số trường hợp thường thấy gây nên tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh đó là:
Trẻ ít bú, bỏ bú mẹ. Lượng sữa mẹ đi vào cơ thể trẻ không đủ để nuôi dưỡng phát triển các tế bào, bộ phận trong cơ thể, kéo theo chứng chậm tăng cân
Trẻ ham ngủ, không chịu ăn. Trong thời kỳ bú sữa mẹ, rất nhiều trẻ sơ sinh đang bú lại ngủ hoặc vừa bú vừa ngủ. Điều này dẫn đến trẻ không ăn được nhiều, thiếu các dưỡng chất thiết yếu ảnh hưởng đến cân nặng
Cữ bú xa nhau, không hợp lý. Khoảng cách giữa cách lần bú sữa của trẻ quá dài thì bụng sẽ sinh ra nhiều hơi. Trẻ sẽ có cảm giác đầy hơi và không có cảm giác thèm ăn. Lượng sữa của mẹ quá ít. Mẹ ít sữa cũng đồng nghĩa với nguồn thức ăn của trẻ ít, không đủ dồi dào để nuôi cơ thể, ảnh hưởng đến cân nặng của con
2.4. Trẻ sơ sinh bị giun
Trẻ rất dễ bị nhiễm giun sán, vi khuẩn, ký sinh trùng từ thói quen hằng ngày như mút tay hay cho mọi thứ vào miệng, núm vú của mẹ không sạch, bình sữa không được vệ sinh kỹ… Khi chúng xâm nhập và sinh sôi trong đường ruột sẽ hút bớt các chất dinh dưỡng từ thức ăn hay sữa mẹ vào trong cơ thể. Do vậy, trẻ sơ sinh sẽ không đủ dinh dưỡng cho cơ thể phát triển. Ngoài ra, giun sán còn khiến trẻ thường xuyên bị đau bụng, ảnh hưởng đến sức khỏe hệ tiêu hóa… Từ đó, ảnh hưởng đến việc tăng cân. Vì vậy, nếu bố mẹ nghi ngờ trẻ chậm tăng cân là do sự “phá đám” của giun sán thì hãy đưa con đến ngay các trung tâm y tế hoặc bệnh viện để kiểm tra và điều trị ngay.
2.5. Khả năng hấp thụ dinh dưỡng của trẻ
Theo thống kê có hơn 50% trẻ gặp phải tình trạng kém hấp thu, biếng ăn dẫn đến chậm tăng cân. Đây hiện tượng đường ruột của trẻ không hấp thụ được thức ăn và chuyển hóa thành chất dinh dưỡng và năng lượng nuôi cơ thể. Nguyên nhân là do hệ tiêu hóa của trẻ thiếu đi một vài loại men tiêu hóa hoặc lợi khuẩn do bẩm sinh hoặc do sử dụng thuốc kháng sinh gây ra. Khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của trẻ kém sẽ ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa, tinh thần trẻ mệt mỏi, giảm trí nhớ. Đặc biệt sẽ chậm phát triển và tăng trưởng. Sự thiếu hụt các khoáng chất và chất dinh dưỡng làm cho trẻ tiềm ẩn nguy cơ bị suy dinh dưỡng, thấp còi và còn ảnh hưởng đến sự phát triển và hoàn thiện của trí não.
2.6. Trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh
Một số dị tật bẩm sinh thường gặp ở trẻ sơ sinh gây suy hô hấp, tắc nghẽn đường tiêu hóa hay đường tiểu, xương khớp. Những dị tật này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ nói chung mà còn ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển bình thường của trẻ. Đa phần, những bé bị mắc dị tật ngay từ khi mới sinh sẽ có thể chất thấp bé hơn những bạn khác cùng tuổi.
2.7. Bé bị rối loạn tiêu hóa
Rối loạn tiêu hóa là tình trạng phổ biến thường gặp, nhất là đối với trẻ sơ sinh. Do cấu tạo của đường ruột của trẻ còn non yếu và chưa hoàn thiện. Các hệ lụy mà chứng rối loạn tiêu hóa gây ra đó là: tiêu chảy, táo bón, trào ngược dạ dày, không dung nạp sữa…Hầu hết các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa thường cản trở sự tiếp nhận và hấp thụ thức ăn một cách bình thường, trong quá trình trẻ ăn uống. Nguyên nhân của tình trạng này đa phần cũng xuất phát từ sự mất cân bằng hệ men vi sinh trong đường ruột gây ra hiện tượng rối loạn. Khi gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa trẻ sơ sinh sẽ chậm tăng cân, giảm sức đề kháng, lâu ngày sẽ bị còi xương, ốm yếu.
2.8. Trẻ mắc một số bệnh lý
Các bệnh lý mà trẻ sơ sinh hay gặp phải là một trong những nguyên nhân gián tiếp ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ.
3. Tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không
Nếu không kịp thời phát hiện và tìm phương án khắc phục, cải thiện cân nặng cho trẻ sơ sinh chậm tăng cân thì sẽ kéo theo nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển sau này của trẻ, như:
- Suy dinh dưỡng. Đây là hệ lụy đầu tiên và dễ nhìn thấy nhất ở trẻ sơ sinh chậm tăng cân. Tình trạng thiếu hụt các dưỡng chất thiếu yếu cho cơ thể kéo dài trong một thời gian làm trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi
- Cấu trúc cơ yếu. Trẻ sơ sinh tăng cân chậm thì các hệ cơ sẽ không được phát triển cứng cáp và khỏe mạnh
- Vấn đề tim mạch. Chậm tăng cân còn kéo theo các vấn đề về tim mạch cho trẻ
- Tăng trưởng bất ổn. Sự phát triển, tăng cân và chiều cao ở những trẻ chậm tăng cân thường không đều đặn
- Hệ thống miễn dịch suy yếu. Thể chất thấp còi, chậm tăng cân sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, trẻ không có khả năng kháng lại các tác nhân mầm bệnh bên ngoài, dễ mắc bệnh hơn người khác.
- Luôn mệt mỏi do thiếu năng lượng
4. Khi nào nên đưa trẻ sơ sinh chậm tăng cân đi khám bác sĩ
Thông thường, bố mẹ thường cho trẻ sơ sinh chậm tăng cân đi khám khi trẻ không tăng cân trong 2 hoặc 3 tháng liền. Tuy nhiên, ngoài dấu hiệu này, bố mẹ cũng có thể để ý một số biểu hiện sau của trẻ để suy đoán trẻ đang bị chậm phát triển và đưa đi khám bác sĩ như: mệt mỏi, cáu gắt, hoạt động, giao tiếp kém linh hoạt, phản xạ chậm, rụng tóc, hay quấy khóc, ngủ không sâu giấc…
Ngoài ra, khi trẻ sơ sinh chậm lớn cũng không loại trừ khả năng trẻ bị mắc các bệnh lý. Bố mẹ cần đưa con đi khám ngay để có những phương pháp điều trị phù hợp, nhằm trẻ pháp triển bình thường.
Bố mẹ cần thường xuyên kiểm tra cân nặng của con và đối chiếu với thước đo cân nặng tiêu chuẩn. Nếu trẻ sơ sinh tăng cân chậm hơn so với mức tăng trưởng nhiều thì tốt nhất bạn nên cho con đi khám bác sỹ để tìm các biện pháp điều chỉnh kịp thời.
5. Nên làm gì khi trẻ sơ sinh chậm tăng cân
Một số giải pháp dành cho bố mẹ khi trẻ chậm tăng cân như:
Cho bé dùng thêm sữa bột
Nếu mẹ ít sữa không đáp ứng đủ nhu cầu bú của bé hoặc bé không chịu bú thì bố mẹ có thể cho trẻ sơ sinh dùng thêm sữa bột. Việc này sẽ giúp bé bổ sung thêm lượng sữa cũng như dưỡng chất cho sự phát triển của trẻ. Cùng với đó, bố mẹ cũng nên tìm hiểu và lựa chọn loại sữa phù hợp cho con.
Sử dụng núm vú hỗ trợ cho bú
Đối với những trẻ sơ sinh gặp khó khăn trong việc bú mẹ thì bố mẹ nên dùng núm vú hỗ trợ cho bú. Dụng cụ này sẽ làm tăng hiệu quả của việc bú sữa mẹ, khiến lượng sữa mà trẻ ăn được sẽ nhiều hơn. Nhờ đó sẽ cải thiện cân nặng của con.
Chăm chút cho giấc ngủ của con
Giấc ngủ luôn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, đặc biệt là với trẻ sơ sinh chậm tăng cân. Khi thiếu ngủ hoặc ngủ không đủ giấc sẽ dễ khiến trẻ khó chịu, quấy khóc. Bố mẹ cần đảm bảo cho trẻ ngủ đủ giấc và đúng giờ trong ngày theo một thời gian biểu có khoa học.
Cho trẻ bú mẹ đúng cách
Mẹ cần cho trẻ bú đều đặn trong ngày, không nên để cữ bú cách quá xa, tốt nhất là khoảng 2 – 3 giờ cho bé bú một lần. Vào ban đêm thì mẹ cũng nên đánh thức bé dậy để cho bú. Cố gắng duy trì thời gian bú để trẻ bú càng lâu càng tốt vì hàm lượng chất béo của sữa mẹ sẽ tăng dần và nhiều nhất ở sữa cuối
Cố gắng kích thích con hoạt động
Các bài tập vận động nhẹ cho trẻ sơ sinh chậm tăng cân như vắt chéo tay, chân….vừa khiến trẻ tăng cường sức khỏe, trao đổi chất lại giúp hỗ trợ tiêu hóa, hấp thu dưỡng chất tốt hơn. Bên cạnh đó, việc vận động còn kích thích sự thèm ăn của trẻ
Ăn dặm đúng thời điểm
Ăn dặm quá sớm hoặc quá muộn đều không tốt cho sự phát triển của trẻ. Bố mẹ nên cho trẻ ăn dặm khi ở giai đoạn trên 6 tháng tuổi. Bố mẹ nên bổ sung nhiều thực phẩm khác nhau vào chế độ ăn dặm hằng ngày của con như: ngũ cốc, thịt, rau củ…Tránh trường hợp thiếu hụt dinh dưỡng.
Đưa con đến bác sĩ càng sớm càng tốt
Bác sĩ chuyên khoa nhi sẽ là những người hiểu rõ và có nhiều kiến thức chuyên môn về trẻ sơ sinh nhất. Vì vậy, khi phát hiện những dấu hiệu trẻ sơ sinh chậm tăng cân, bố mẹ nên đưa con đến gặp bác sĩ để nhờ sự hỗ trợ và giải pháp phù hợp cho con.
Sử dụng sản phẩm bổ trợ
Các sản phẩm bổ trợ cũng đóng góp một phần không nhỏ vào sự tăng cân đều đặn, sự phát triển ổn định của trẻ sơ sinh. Trong đó, mẹ nên cho bé uống men vi sinh và bổ sung thêm các vi chất cần thiết cho trẻ như canxi, MK7, vitamin D3. Đây là 2 sản phẩm bổ trợ rất cần thiết cho trẻ chậm tăng cân. Tại sao lại nói như vậy?
Men vi sinh là chế phẩm chứa hàm lượng lợi khuẩn rất lớn. Đây chính là cách làm tăng cường sức khỏe đường ruột tốt nhất. Từ đó giúp trẻ tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất tốt hơn, tăng cân và chiều cao đều đặn.
Nên chọn cho trẻ men vi sinh chứa 2 thành phần lợi khuẩn là Probiotics và Prebiotics có nguồn gốc tự nhiên từ kim chi. Cùng công nghệ sản xuất Lab2Pro tiên tiến để đạt hiệu quả sử dụng cao nhất. Chi tiết xem thêm sản phẩm tại đây.
Lý giải cho điều này thì theo các nguyên cứu khoa học. Probiotics trong men có tác dụng duy trì sức khỏe đường ruột. Giữ cân bằng lại hệ men vi sinh. Hỗ trợ quá trình tiêu hóa, trung hòa các độc tố được tạo ra trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Đồng thời cũng giúp tổng hợp những vitamin có lợi cho cơ thể. Từ đó, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn, tiêu hóa tốt, giúp phát triển nhanh cả về thể lực và trí não.
Prebiotics là một chất xơ hòa tan từ thực vật, có vai trò làm thức ăn của lợi khuẩn. Hạn chế tối đa các vấn đề như khó tiêu, đầy hơi, táo báo, tiêu chảy…ở trẻ.
Còn công nghệ sản xuất Lab2Pro sẽ giữ cho các thành phần của men không bị hao hụt hay thay đổi trong quá trình điều chế. Đặc biệt, các lợi khuẩn sẽ được duy trì ở trạng thái sống và hoạt động bình thường khi đi vào cơ thể của trẻ
Bên canh đó, thực phẩm bổ sung canxi tốt nhất cho trẻ nên chứa bộ 3 canxi nano, MK7 và vitamin D3. Đây là 3 dưỡng chất quan trọng giúp bổ sung canxi hỗ trợ xương răng chắc khỏe, tăng trưởng chiều cao, cân nặng ở trẻ nhỏ trong giai đoạn phát triển. Phòng ngừa và hạn chế nguy cơ còi xương, thấp còi.
Hy vọng với những thông tin bổ ích mà bài viết chia sẻ, bố mẹ sẽ giảm bớt nỗi lo khi trẻ sơ sinh chậm tăng cân và tìm ra những phương pháp phù hợp cho con mình. Cha mẹ có thể theo dõi và lắng nghe thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Lê Thị Hải, nguyên giám đốc trung tâm khám tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia chia sẻ thêm về cách khắc phục tình trạng chậm tăng cân ở trẻ TẠI ĐÂY.