Trẻ suy dinh dưỡng – biểu hiện lâm sàng
Trẻ suy dinh dưỡng, cơ thể không có đủ năng lượng và dưỡng chất để hoàn thiện các cơ quan và phát triển trí tuệ. Vậy đâu là những triệu chứng của trẻ khi bị suy dinh dưỡng.
Suy dinh dưỡng giai đoạn đầu
Ảnh minh họa
Suy dinh dưỡng giai đoạn đầu, bé có biểu hiện đứng cân hoặc sụt cân
Bé thường có biểu hiện đứng cân kéo dài hay sụt cân. Tình trạng này có thể xuất hiện nhiều khi bé bị tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài. Vì vậy mà ba mẹ chú ý theo dõi thường xuyên cân nặng và chiều cao của bé yêu, để biết bé có nhận được đủ dinh dưỡng cần thiết hay không.
Suy dinh dưỡng toàn phát
Trẻ mệt mỏi, không hoạt bát như bình thường. Em bé hay quấy khóc, chán ăn, ít ngủ, hay bệnh. Bé tỏ ra chậm biết bò trườn, đi đứng, chậm mọc răng hơn những trẻ bình thường. Khi thăm khám thấy có biểu hiện của thể phù, thể teo đét hay hỗn hợp.
Suy dinh dưỡng thể phù (Kwashiokor)
Trẻ chỉ được nuôi bằng chất bột, thiếu tất cả những chất dinh dưỡng đa lượng có cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng vi lượng khác. Gan sẽ tăng hoạt động tái tạo chất béo và chất đạm, kéo theo sự gia tăng hoạt động của các cơ quan khác như tim mạch, hô hấp, thận niệu…
Kết hợp với điều kiện thiếu hụt các chất hỗ trợ cho hoạt động chuyển hóa, các cơ quan trong cơ thể dần dần trở nên suy kiệt, tế bào bị thoái hóa… Các triệu chứng lâm sàng thường gặp nhất là:
Phù trắng, mềm toàn thân: Do giảm đạm máu, giảm albumin trong máu làm giảm áp lực keo nên tăng thoát nước ra khoảng gian bào.
- Rối loạn sắc tố da
- Thiếu máu: Da xanh, niêm nhạt, suy thoái ở da, lông, tóc, móng…
- Còi xương, biểu hiện thiếu vitamin D, hạ canxi huyết
- Biểu hiện thiếu vitamin A: còi cọc, khô giác mạc, quáng gà, hay bệnh…
- Triệu chứng bệnh ở các cơ quan: Gan thoái hoá mỡ, suy tim, giảm tiêu hoá hấp thu
- Chậm phát triển tâm thần, vận động.
Ảnh minh họa
Suy dinh dưỡng làm suy giảm cả về sức khỏe thể chất và tinh thần của bé
Suy dinh dưỡng thể teo đét (Maramus)
Trẻ thiếu dinh dưỡng toàn bộ, vẻ ngoài giống như ông già, các bắp thịt teo đét toàn bộ, các triệu chứng thiếu hụt chất dinh dưỡng tương tự như trong thể phù nhưng tiên lượng thường tốt hơn do tổn thương các cơ quan nhẹ hơn: gan không thoái hoá mỡ, không bị đe doạ suy tim, niêm mạc ruột bị ảnh hưởng ít, mức độ thiếu các chất dinh dưỡng thường nhẹ hơn thể phù.
Suy dinh dưỡng thể hỗn hợp
Thể phù sau khi điều trị phục hồi một phần, hết phù trở thành teo đét nhưng gan vẫn thoái hoá mỡ.
Các biểu hiện cận lâm sàng
Cận lâm sàng hàm ý là các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh (X-quang, siêu âm, cộng hưởng từ…), nội soi, điện tim, điện não… Một số biểu hiện cận lâm sàng của suy dinh dưỡng như:
- Thiếu máu nhược sắc: Hồng cầu giảm về số lượng, kích thước và nồng độ huyết tương, Hct giảm, dự trữ sắt, vitamine B12, axit folic giảm
- Đạm trong máu giảm, nhất là albumine trong thể phù
- Giảm các men chuyển hoá
- Giảm các chất điện giải nhất là trong thể phù
- Rối loạn lipide máu
- Suy giảm chức năng gan
- Xét nghiệm phân tìm ký sinh trùng
