Táo bón là sự giảm số lần bài xuất phân bình thường, kèm theo đó là tình trạng phân quá rắn hoặc quá to, khiến trẻ gặp khó khăn và đau đớn trong quá trình đại tiện. Táo bón về bản chất không phải là một bệnh tuy nhiên lại là triệu chứng thường gặp của nhiều bệnh lý khác, có thể kéo dài vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng, tái phát nhiều đợt. Trong thời điểm này việc các bậc cha mẹ lo lắng là điều khó tránh khỏi. Vậy cách chăm sóc trẻ bị táo bón như thế nào hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Trẻ bị táo bón được xác định khi nào?
Để xác định trẻ có bị táo bón hay không cần dựa vào số lần đi ngoài trong 1 ngày của trẻ. Trẻ được coi là bị táo bón khi:
Trẻ sơ sinh: đi ngoài < 2 lần/ ngày
Trẻ bú mẹ: đi ngoài > 2 ngày/ lần
Trẻ lớn: đi ngoài > 3 ngày/ lần
Những nguyên nhân nào khiến trẻ bị táo bón?
Trẻ bị táo bón có thể xuất phát từ những nguyên nhân điển hình như:
- Do bệnh lý
– Bệnh của đại trực tràng: Bệnh phình to đại tràng, giả tắc ruột mạn tính, hẹp đại tràng (Crohn, u bụng …), hẹp trực tràng hậu môn bẩm sinh, sẹo dính các dị tật hậu môn trực tràng…
– Do bệnh của hệ thần kinh: tổn thương vùng cùng cụt, thoát vị màng não tủy, bệnh não bẩm sinh, bại não.
– Do bệnh toàn thân: suy giáp trạng, giảm K, tăng Ca trong máu
- Do cách chăm sóc và nuôi dưỡng
– Trẻ sơ sinh có nút phân su
– Trẻ có tổn thương viêm quanh vùng hậu môn
– Trẻ dùng các thuốc có chứa Codein, Opizoic, Atropin
– Chế độ nuôi dưỡng sai lầm: pha sữa quá đặc, dùng quá nhiều tinh bột.
Trẻ bú mẹ hoàn toàn có biểu hiện táo bón, cần đánh giá xem trẻ có được bú đủ chưa. Điều chỉnh chế độ ăn của người mẹ, hạn chế tối đa những đồ ăn cay nóng, các chất kích thích, nên tăng cường bổ sung chất xơ từ rau xanh và củ quả tươi khi trẻ bú đủ mà mắc táo bón.
Nếu mẹ trong thời kỳ cho con bú bị táo bón cần giải quyết tình trạng táo bón của mẹ bằng cách bổ sung rau quả tươi, uống nhiều nước hoặc sử dụng các chất xơ hòa tan vì loại này không hấp thu qua đường tiêu hóa vào máu nên không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ.
Nếu trẻ được nuôi bằng sữa công thức, phải pha sữa đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Cha mẹ cần xem xét và có thể thay đổi loại sữa phù hợp hơn cho bé.
Cho trẻ uống đủ nước. Nếu trẻ bị sốt hoặc tiêu chảy lượng nước bổ sung sẽ gia tăng tùy theo tình trạng bệnh của trẻ.
Bổ sung đủ chất xơ trong khẩu phần ăn cho trẻ. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả chín: Rau khoai lang, mồng tơi, củ khoai lang, đu đủ, chuối tiêu, cam, bưởi. Không ăn ổi, hồng xiêm, đồ uống có ga, cà phê và hạn chế ăn bánh kẹo ngọt.
Trường hợp trẻ khó hoặc không chịu ăn rau quả, cha mẹ có thể bổ sung cho trẻ các chất xơ hòa tan được chiết xuất từ rau củ, dùng thuốc nhuận tràng theo ý lệnh của bác sỹ (nếu có)
Cách chăm sóc trẻ bị táo bón
Việc chăm sóc trong trường hợp trẻ bị táo bón là hết sức quan trọng. Cha mẹ cần hết sức lưu ý trong việc thực hiện tốt các biện pháp sau:
- Đối với những trẻ đang bú mẹ: mẹ cần cân đối lại khẩu phần ăn để tránh tình trạng trẻ bị táo bón
- Đối với những trẻ đã ăn dặm: nên tăng cường lượng chất xơ để việc đào thải phân được dễ dàng hơn
- Bổ sung men vi sinh: đây được đánh giá là một trong những biện pháp an toàn và hiệu quả cao đối với những trường hợp trẻ bị táo bón nói riêng và các vấn đề tiêu hóa nói chung. Việc tăng cường lượng lợi khuẩn trong đường ruột có tác dụng rất tích cực đến quá trình tiêu hóa của bé.
Để kích thích trẻ đi đại tiện mẹ có thể thực hiện động tác xoa bụng từ phải sang trái theo chiều kim đồng hồ ngày 3 – 4 lần vào khoảng cách giữa hai bữa ăn. Tăng cường vận động cơ thành bụng và cơ tròn hậu môn bằng cách cho trẻ chạy nhảy, nô đùa, tập thể dục, thể thao thường xuyên.
